Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Μακεδονική Παράδοση: Τσία βα Νιβέστα (τίνος είναι η νύφη) - Αλμωπία Πέλλας


Εντόπιος επιτραπέζιος Μακεδονικός σκοπός, από την περιοχή της Αλμωπίας, που παίζεται κατά την εμφάνιση της νύφης, εν αναμονή του γαμπρού, στο μπαλκόνι του σπιτιού της (στην ''πουλάτα''). Περιλαμβάνεται στον δίσκο: ''Τραγούδια δίχως λόγια - Μακεδονικοί χοροί και τραγούδια από την Έδεσσα και την Αλμωπία''. Μία σπάνιας ομορφιάς μελωδία και συνάμα συγκινητικής τελετουργίας αποχώρησης της νύφης από το πατρικό της.

Κατά τη διάρκεια του δρώμενου, που αποτελεί τη συγκινητικότερη στιγμή όλου του γάμου, εμφανίζεται η νύφη στη σκάλα, συνοδευόμενη από τις "πουσέστριμες" και υπό τον ήχο μιας μακρόσυρτης εκπληκτικής μελωδίας των χάλκινων, κάνει τρεις φορές τον σταυρό της με αργές κινήσεις, αποχαιρετώντας έτσι το πατρικό της σπίτι.



Κάτω στην αυλή οι καλεσμένοι των δυο συμπεθεριών επευφημούν με δυνατές κραυγές και πυροβολισμούς στον αέρα, κάνοντας και τους πιο ψυχρούς να ραγίσουν από τη συγκίνηση του αποχωρισμού.
Στη συνέχεια τοποθετείται ένα ψωμί στο κεφάλι της νύφης, η οποία θα πρέπει να το κόψει στα δύο με τα χέρια της προσέχοντας το μεγαλύτερο κομμάτι να πάει στο νέο της σπιτικό, ενώ το μικρότερο θα παραμείνει στο πατρικό.

Κατόπιν, εν μέσω χειροκροτημάτων, ο πατέρας της, την συνοδεύει στην αυλή, όπου και θα γίνει ο αποχαιρετιστήριος χορός από όλο το σόι της και στη συνέχεια η πομπή θα πάρει τον δρόμο προς την εκκλησία για να γίνει η στέψη και να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα πλούσια έθιμα που ευτυχώς αναβιώνουν μέχρι και τις μέρες μας, επιβεβαιώνοντας τους άρρηκτους δεσμούς της Εντόπιας οικογένειας με την παράδοση και τα έθιμα του τόπου μας.







Ο Γιώργος Ουρούμης, εκφραστής της μεικτής μουσικής μας παράδοσης, γεννήθηκε στον Εξαπλάτανο Αλμωπίας το 1933. Πατέρας του ήταν ο Δημήτρης Ουρούμης, ντόπιος 'Ελληνας, καταπληκτικός μουσικός κι αυτός, που έπαιζε βιολί και κλαρίνο. 

Ανοιχτός στην προσφυγιά και την κουλτούρα της, ο πατέρας Ουρούμης έστησε την πρώτη του κομπανία με πρόσφυγες. Μέσα σ’ αυτόν έγινε το πάντρεμα της ντόπιας μουσικής παράδοσης μ’ αυτήν της Ελλάδας της Ανατολής και το θαυμάσιο αποτέλεσμα βρήκε την έκφραση και την τελείωσή του στον άξιο γιο, τον Γιώργο.

Από πανηγύρι σε πανηγύρι και από γάμο σε γάμο σε όλο το νομό Πέλλας ο Γιώργος Ουρούμης αποκάλυψε γρήγορα το φυσικό του χάρισμα και καταξιώθηκε ως δεξιοτέχνης του κλαρίνου μ’ ένα απέραντο ρεπερτόριο μελωδιών από τη Μακεδονία, τη Θράκη, τον Πόντο, τη Σμύρνη, την Πελοπόννησο. Μεγάλα ονόματα στο χώρο του κλαρίνου όπως ο Γιάννης Βασιλόπουλος, ο Βασίλης Σαλέας κι ο Βασίλης Σούκας αναγνώρισαν την αξία του και επιδίωξαν τη συνεργασία του...

Από τη συλλογή ''ΤΑ ΚΑΡΑΤΖΟΒΙΤΙΚΑ''.

Ορχήστρα Γιώργη Ουρούμη:
Γιώργης Ουρούμης - Κλαρίνο
Χρήστος Ουρούμης - Τρομπόνι,Ακορντεόν
Σταύρος Ουρούμης - Κορνέτα
Δημήτρης Ουρούμης - Ακορντεόν
Γιάννης Ουρούμης - Κάσα
Χρήστος Ζορμπάς - Ταμπούρο
Γιάννης Βέσκος - Κορνέτα

Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από:
http://promahi-nea.blogspot.gr/2011/12/blog-post_713.html
https://www.facebook.com/MakedonikeParadoseMacedonianTraditions/?fref=ts

Η Μακεδονία ΕΙΝΑΙ Ελλάδα...ΔΥΟ φορές!!!

Πέμπτη 9 Μαρτίου 2017

Μακεδονική Παράδοση: Κίτινα Γκάιντα (Κίτου μωρ' Κίτου) - Αλμωπία Πέλλας


Μακεδονική μελωδία της περιοχής της Έδεσσας και της Αλμωπίας. Πρόκειται για μια τοπική εκδοχή του χορού "Γκάιντα" - του αντιπροσωπευτικότερου χορού της Μακεδονίας - η οποία ονομάστηκε "Κίτινα" από τον τίτλο του τραγουδιού "Κίτου μωρ' Κίτου". 
Το όνομα Κίτω είναι χαϊδευτικό του ονόματος Κατίνα ή Κατερίνα και είναι απομεινάρι ενός τραγουδιού της που πλέον έχει χαθεί, αλλά που γνωρίζουμε πως κάποτε εξυμνούσε την ομορφιά μιας κοπέλας, της Κατερίνας. 
Στη Μακεδονία αυτή ήταν η μοίρα πολλών τραγουδιών, να χαθούν δηλαδή οι στίχοι τους. Σε ορισμένες περιοχές αυτό συνέβη λόγω του ότι οι ντόπιοι ήταν σλαβόφωνοι και το ελληνικό κράτος εξανάγκαζε τους κατοίκους να μην ομιλούν το εν λόγω ιδίωμα (π.χ. Φλώρινα, Κορέστεια Καστοριάς, περιοχή Γουμένισσας Κιλκίς κλπ.). Σε άλλες πάλι περιοχές, ακόμη και στις ελληνόφωνες, τα μουσικά όργανα που επικράτησαν, ήταν κυρίως ο ζουρνάς και αργότερα τα χάλκινα πνευστά. Με τον ιδιαίτερα δυνατό και υποβλητικό τους ήχο "έκλεισαν" την ανθρώπινη φωνή και την εκτόπισαν από τις συλλογικές δραστηριότητες και τα γλέντια με αποτέλεσμα να απομείνουν μονάχα οι μελωδίες - αν και φυσικά υπάρχουν και τραγούδια που επιβίωσαν (π.χ. Ρουμλούκι, Βόιο Κοζάνης, χωριά Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, Σέρρες κλπ.)
Ως προς τη χορευτική απόδοση του χορού έχουμε να πούμε πως αποτελείται από δυο μέρη, ένα αργό και ένα γρήγορο. Πρόκειται για το χορό Ράμνα. Η Ράμνα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους χορούς "στα τρία" στην περιοχή, με μεγάλο αριθμό μελωδιών. "Ράμνα" σημαίνει "από τους ώμους". Το πρώτο μέρος χορεύεται κυκλικά, ενώ το δεύτερο γρήγορα, και ο πρωτοχορευτής, που λειτουργεί αρχηγικά, απελευθερώνεται από την ομάδα και αυτοσχεδιάζει. Ο πρωτοχορευτής είναι πάντα και μοναδικός χορευτής, ένα σεβαστό πρόσωπο με επιρροή. Οι υπόλοιποι της ομάδας απλά τον συνοδεύουν. Είναι χορός που προσδίδει αξία και γόητρο στον χορευτή και αποτελεί μια καλή ευκαιρία να επιδείξει τη δεξιοτεχνία και τις ικανότητές του. Σύμφωνα με τους παλαιότερους, ο χορός είχε μαγική δράση. Εξάγνιζε και ευλογούσε τις στιγμές και τις περιστάσεις.





Το βίντεο προέρχεται από το κανάλι του you tube:
https://www.youtube.com/channel/UCZCGcEnjiNuOnoSEHv1Vo3g