Πεζοπορία από το Άνω Γαρέφι στη Ζωοδόχο Πηγή

Ο Ορειβατικός Σύλλογος Αριδαίας - Hellenic mountaineering club of Aridaia ετοιμάζεται να αφήσει τα χιόνια αυτήν την Κυριακή και να πραγματοποιήσει μια βατή πεζοπορία που θα επιτρέψει στον κόσμο να απολαύσει τη χειμωνιάτικη φύση και να γεμίσει οξυγόνο τα πνευμόνια για την τελευταία εβδομάδα της Αποκριάς.

Ξεκινώντας από την πλατεία του παραδοσιακού οικισμού του Άνω Γαρεφίου και περνώντας δίπλα από το καμπαναριό που στέκει όρθιο από το 1811 (!) θα πεζοπορήσουμε μέσα από το περιαστικό πευκοδάσος ανηφορίζοντας στο γαρεφιώτικο βουνό. Σύντομα τα πεύκα δίνουν τη θέση τους στους μεσέδες ώσπου να βγούμε μετά από πεζοπορία μιάμισης περίπου ώρας κάτω από το δάσος οξυάς. Εκεί, στο μεγάλο λιβάδι όπου συναντιώνται οι Γαρεφιώτες για τον εορτασμό της Ζωοδόχου Πηγής, θα ξαποστάσουμε κοντά στο ομώνυμο εικονοστάσι και θα ξεδιψάσουμε από την ομώνυμη πηγή.

Κάπου εκεί η ανηφόρα τελειώνει και πλέον παίρνουμε το δρόμο προς τους Προμάχους. Ανάλογα με τον καιρό και τη διάθεση της ομάδας οι επιλογές μας είναι δύο. Είτε να κατεβούμε προς τη δυτική είσοδο του Γαρεφίου σε μια σύντομη κυκλική πορεία είτε να συνεχίσουμε δυτικά ώσπου να βγούμε στο μονοπάτι που οδηγεί στην Ιερά Μονή του Αγίου Ιλαρίωνα στους Προμάχους. Η απόφαση θα είναι της ομάδας και θα την υπαγορεύσει η διάθεσή μας!

Βαθμός δυσκολίας: Εύκολη με ανηφόρα στην αρχή, εύκολη προς μέτρια η μεγαλύτερη
Ώρες πορείας: 2,5 η μικρή, 4,5 η μεγαλύτερη προς την ΙΜ.
Εξοπλισμός: Βασικός ορειβατικός εξοπλισμός, μπότες, σακίδιο, αδιάβροχο.

Αναχώρηση από τα γραφεία: 08:00

Αρχηγός εξόρμησης: Χρήστος Τζώτζης 6980173410

Είμαστε ντόπιοι Μακεδόνες Έλληνες με αυτήν ακριβώς την σειρά...

''Είμαστε ντόπιοι Μακεδόνες Έλληνες, με αυτήν ακριβώς την σειρά. Το πρώτο αποτελεί την τοπική πολιτιστική μας ταυτότητα, το δεύτερο την γεωγραφική μας ταυτότητα και το τρίτο την εθνική μας ταυτότητα''.

...του Δημητρίου Ε. Ευαγγελίδη!

Μετά την έλευση και εγκατάσταση των Ελλήνων προσφύγων από τον Πόντο και Μικρά Ασία στην Μακεδονία, άρχισε να χρησιμοποιείται ο όρος-ονομασία ''ντόπιοι ή εντόπιοι'' για τον γηγενή πληθυσμό όπου προϋπήρχε στην γη της Μακεδονίας. Η ονομασία αυτή προήλθε απόλυτα φυσιολογικά και πιστεύουμε ότι αυτό γίνεται σε όλα τα μέρη του κόσμου όπου εγκαθίσταται προσφυγικός πληθυσμός. Μετά από περίπου 100 χρόνια η ονομασία αυτή διατηρείται ακόμα και σήμερα σε όλη σχεδόν την Μακεδονία αλλά πλέον έχει τον πολιτιστικό της χαρακτήρα και την ''χροιά'' της παράδοσης μιας και η πρώτη γενιά των Ελλήνων προσφύγων έχει πλέον φύγει από την ζωή και πλέον όλοι οι κάτοικοι της Μακεδονίας είναι γέννημα θρέμμα του τόπου τους.

...του Εντόπιος Μακεδονίας:

https://www.facebook.com/%CE%95%CE%BD%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%9C%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-1450305528611491/?fref=ts

Ντόπιος σημαίνει «ο εξαρχής κάτοικος μιας περιοχής, αυτός που κατάγεται και ζει στην ίδια περιοχή» καθώς και ό,τι προέρχεται και παράγεται (προϊόντα, είδη κ.λπ.) σε μια περιοχή, χωρίς να εισάγεται από αλλού (με την ίδια σημασία και το εγχώριος, π.χ. εγχώρια παραγωγή, εγχώρια προϊόν(< επί τόπου + κατάλ. -ιος) σημαίνει, ως εκ τής προελεύσεως του, «τον διενεργούμενο σε συγκεκριμένο τόπο» (επιτόπια έρευνα). Συνώνυμο τού επιτόπιος είναι το επίθετο επιχώριος. Τοπικός είναι «ο τού τόπου, ο αναφερόμενος σε ορισμένο τόπο» (τοπική διάλεκτος, τοπικά έθιμα, τοπική φορεσιά). Μιλώντας για κατοίκους και, γενικά, για προέλευση, συνώνυμα τού ντόπιος είναι τα γηγενής και ιθαγενής.

...του Ακρίτα της Μακεδονίας:
http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.gr/2010/08/blog-post_24.html

Μακεδνός και Αλέξανδρος ο Μέγας: 

Έλληνας ή σλάβος ο ντόπιος κάτοικος της Μακεδονίας;

ΚΛΙΚ ΕΔΩ: http://pozar-nikvolts.blogspot.gr/2014/01/blog-post_26.html

Ντοκουμέντα ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ των γηγενών (δίγλωσσων) Μακεδόνων!

Φωτογραφία από τη μεγάλη γιορτή των Μακεδόνων, το 1ο Αντάμωμα Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων στο Καυτατζόγλειο Στάδιο.

https://www.pemptousia.gr/2016/04/me-megali-epitichia-i-proti-panellinia-sinantisi-makedonon-sto-kaftatzoglio/

Είμαστε Έλληνες Μακεδόνες και όχι ''εθνικά'' Μακεδόνες, ή καλύτερα: 

''Είμαστε ντόπιοι Μακεδόνες Έλληνες με αυτήν ακριβώς την σειρά. Το πρώτο αποτελεί την τοπική πολιτιστική μας ταυτότητα, το δεύτερο την γεωγραφική μας ταυτότητα και το τρίτο την εθνική μας ταυτότητα''. 

Παρακάτω παραθέτουμε μερικά μόνο από τα δεκάδες ντοκουμέντα που αξίζει να δουν το φως της δημοσιότητας για να γνωρίζουμε κι εμείς, αλλά και οι επόμενες γενιές που έρχονται, πως πολέμησαν και θυσιάστηκαν οι πρόγονοι μας για την ΕΛΛΑΔΑ και την ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ μας, ΚΑΤΑΡΡΙΠΤΟΝΤΑΣ ταυτόχρονα τους ισχυρισμούς των παραχαρακτών της ιστορίας των γηγενών Μακεδόνων στο ότι δεν υπήρχαν ελληνικής συνείδησης Μακεδόνες..!

Χειρόγραφη επιστολή ντόπιου Μακεδονομάχου για την ελληνικότητα του και τις Βουλγαρικές βιαιότητες. 

Οφείλεται μεγάλη τιμή στον καταξιωμένο Μακεδονομάχο από την ''Τσέγανη'' (σημερινό Άγιο Αθανάσιο Πέλλας) Νικόλαο Δημ.Σιάντση και γι'αυτό καταθέτουμε στη μνήμη του άγνωστα στοιχεία για την εθνική του δράση.

Την προσφορά και τις υπηρεσίες στον Μακεδονικό Αγώνα του Νικ. Σιάντση θα αφηγηθούμε με τα δικά του απλά λόγια και τη δική του ορθογραφία. Θα αφηγηθούμε τη δράση του με τα δικά του λόγια, που θα μεταφέρουμε εδώ από μια αυθεντική ιδιόχειρη αυτοβιογραφική επιστολή του, που βρέθηκε και αποτελεί πολύτιμο χειρόγραφο κειμήλιο του Μακεδονικού Αγώνα στην περιοχή μας.

Γράφει ο Μακεδών αγωνιστής:

''Εγώ ο Νικόλαος Δημητρίου εκ Τσέγανης δηότη ήμε έλλην η κομήτες βούλγαρη έμβηκαν μέσα εις το χοργιόν μου δια να σκοτόσον εμένα''...

Έτσι αρχίζει η επιστολή που έστειλε προς την Επιτροπή Αγώνος στη Θεσσαλονίκη, μέσα απο τις φυλακές του ''Γεντή Κουλέ'', το σημερινό Επταπύργιο, όπου το 1908 ήταν φυλακισμένος για λόγους που αναφέρει ο ίδιος στη συνέχεια της επιστολής του:

http://omospondiamakedonon.blogspot.gr/2014/02/blog-post_14.html

Αντίγραφο επιστολής των κατοίκων του χωριού ''Ορέχοβο'' προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
(Ορέχοβο: ορεινός οικισμός της ΠΓΔΜ και βρίσκεται τοποθετημένος στην ευρύτερη περιοχή του Μοναστηρίου (Βιτώλια), ανατολικά της λίμνης της Μεγάλης Πρέσπας).

Φωτογραφία από την σελίδα στο facebook:

https://www.facebook.com/Makedones.Kapetanioi/?fref=nf

Στην επιστολή διαμαρτυρίας που έστειλαν το 1903 κάτοικοι της πόλης του Μοναστηρίου (Βιτώλια) προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, χαρακτηριστικό εθνικού αυτοπροσδιορισμού, καταλήγουν: "...λαλούμεν ελληνιστί, βουλγαριστί, βλαχιστί, αλβανιστί, αλλ' ουδέν ήττον εσμέν άπαντες Έλληνες και ουδενί επιτρέπομεν ν' αμφισβητεί προς ημάς τούτο".

Ο Αγγελής Γάτσος απαλλάσσει το ''Πόζαρ'' από έναν αδίστακτο μπέη:

http://pozar-nikvolts.blogspot.gr/2012/06/blog-post_24.html

Η συμβολή των γηγενών Μακεδόνων στους εθνικούς αγώνες:

https://olympia.gr/2012/10/17/%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B3%CE%B7%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%83/

Το 1911 γεννήθηκε στο Θεοδωράκι, από τους γονείς Αλαμάινα και Μαρία, το 3ο τους παιδί, ο Γεώργιος Παπαντωνίου (ΓΚΙΟΚΟΥΤ). Τα παιδικά του χρόνια ήταν ανέμελα και παρόλο του ότι ο πατέρας του ο Αλαμάινας δεν ήξερε ούτε μια ελληνική λέξη ,είχε όμως συνείδηση της ελληνικότητας του. 

Αργότερα το 1941 μια Γερμανική διμοιρία συνοδευόμενη από Βουλγάρους έφτασαν στο Θεοδωράκι. Σήμανε συναγερμός και ζητήθηκε όλοι οι κάτοικοι του χωριού να συγκεντρωθούν στη πλατεία.

Έτσι όταν οι Γερμανοί ζήτησαν να σηκώσουν το χέρι ψηλά όσοι επιθυμούν να ονομάζονται Έλληνες, τότε ο Γεώργιος Παπαντωνίου σήκωσε, αντί το ένα χέρι, τα δυο. Αυτό οι Βούλγαροι το θεώρησαν σαν προσβολή και ρωτώντας τον γιατί το έκανε αυτό απάντησε ότι εγώ είμαι Έλληνας αλλά και ο αδελφός μου ο Δημήτρης που αυτή τη στιγμή είναι στο χωράφι είναι Ελληνας. Τότε ένας από τους κουκουλοφόρους, συνεργάτης των Γερμανών τον άρπαξε από τον γιακά και τον έριξε κάτω στη γη. Άρχισε να τον χτυπά με το όπλο του, με τα χέρια και με κλοτσιές και τον οδήγησε στο καραγάτσι της πλατείας. Αιμόφυρτος αλλά και ακλόνητος στη πίστη του, του ζητήθηκε για μια ακόμη φορά να αλλάξει γνώμη, αυτός όμως συγκεντρώνοντας όσες δυνάμεις του είχαν απομείνει σηκώθηκε όρθιος και βροντοφώναξε: ΕΓΏ ΕΛΛΗΝΑΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ, ΕΛΛΗΝΑΣ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ! Τότε ο κουκουλοφόρος αφού τον έδεσε με ένα σχοινί, τον κρέμασε ανάποδα στο καραγάτσι...

http://paradosiakos-garefeiou.blogspot.gr/2015/11/blog-post_4.html

Ο γνωστός ''καπετάν Ακρίτας'' του Βερμίου, όταν, στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, πήγαν να καταταγούν στο σώμα του 4 εντόπιοι Μπαχοβίτες: «…Εἶναι ἄνθρωποι ἄξιοι μελέτης…ἄνευ γνώσεως τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης, ἄνευ κατηχήσεως ἐθνικῆς, ἔρχονται μή ζητοῦντες τίποτε. Οὖτε χρήματα, οὖτε ἐνδύματα, οὖτε ὅπλον ἀν δέν τούς δώσεις. Πειθαρχικότατοι καί ἀνθεκτικοί….Ἡ ἐγκαρτέρησις καί ἡ στωικότης των εἶναι ἄξιαι μνείας.  Ὅταν ἀκοῦν ὅτι ἑλληνικόν σῶμα θά μεταβεῖ εἰς τό χωρίον τους τά μάτια τους ἀστράπτουν καί μειδιοῦν. …Τί εἶναι αὐτό πού τούς ὑποκινεῖ… Ποίαν δύναμιν ἔχει ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ Ὀρθοδοξία, ἥν ἐπί τόσα ἔτη ἀφήσαμεν ἀνεκμετάλλευτον!…».

Μια τεράστια Ελληνική σημαία εμβαδού 100 τ.μ. κατασκεύασαν οι νέοι των Προμάχων Αλμωπίας στην κορυφογραμμή του χωριού:

http://promahi-nea.blogspot.gr/2013/02/100.html

Μια παρέα παιδιών από το Λουτράκι του Ν.Πέλλας με δικά της έξοδα, με δικιά της πρωτοβουλία που σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς που δοκιμάζεται η πίστη και η αφοσίωση του καθενός, δείξανε το σθένος τους, δείχνουν την αγάπη τους σε μια πατρίδα που τους πληγώνει αλλά αυτοί το έχουν βάλει πείσμα να αγαπούν και να προσφέρουν χωρίς αντάλλαγμα. Έτσι είμαστε εμείς οι ντόπιοι, ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ! 

«οὐ γὰρ ἂν ἔλεγον, εί μὴ μεγάλως ἐκηδόμην συναπάσης τῆς Ἑλλάδος. Αὐτός τε γὰρ Ἕλλην γένος εἰμὶ τὠρχαῖον καὶ ἀντ' ἐλευθέρης δεδουλωμένην οὐκ ἂν ἐθέλοιμι ὁρᾶν τὴν Ἑλλάδα... Εἰμὶ δὲ Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών». 

Δεν θα έλεγα αυτά τα λόγια, αν δεν φρόντιζα πάρα πολύ για την Ελλάδα ολόκληρη. Διότι και εγώ είμαι Έλληνας από Αρχαίο γένος και δεν θα ήθελα να βλέπω υποδουλωμένη, αντί ελεύθερη την Ελλάδα. Είμαι ο Αλέξανδρος ο Μακεδών! Αλέξανδρος ο Α’, υιός του Αμύντα και βασιλιάς της Μακεδονίας.

http://www.pozarloutra.gr/2014/03/blog-post_20.html

Η φωτογραφία είναι από την σελίδα:

https://www.facebook.com/Ntopiolalies.Makedonias/

''Ήταν γενναίοι, ήταν αληθινά παλικάρια οι πατεράδες μας του '21... Αλλά, τι είναι ο αγώνας εκείνος μπροστά στη Μακεδονία μας; Εκείνοι είχαν να κάνουν με τους Τούρκους τότε μοναχά. Εδώ έχουμε τον τουρκικό στρατό, τους Βουλγάρους, τους Ρουμάνους, τους...''τηλεγράφους'' και τα ''ταχυδρομεία''... Εδώ είναι αγώνας φοβερός! Ο Θεός μαζί μας''.

Καπετάν Γαρέφης (1874 - 1906).

Το γλωσσικό ιδίωμα ή αλλιώς τα εντόπικα:

http://ethnologic.blogspot.gr/2011/11/blog-post_22.html

Τικφέσκο - Ελληνικός παραδοσιακός χορός (Μακεδονία - Αλμωπία)

Ελληνικός παραδοσιακός χορός ανδρών και γυναικών που προέρχεται από τα χωριά της περιοχής της Αλμωπίας (Γαρέφι, Πρόμαχοι κ.α.). ''Τικφέσκο'' θα μπορούσε να αποτελεί ως μετάφραση τον χορό της ''κολοκύθας'', από το ''τίκφα'' που στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα της περιοχής σημαίνει κολοκύθα: 

http://www.pemptousia.gr/2013/06/to-glossiko-idioma-ton-gigenon-makedo/. 

Μια άλλη εκδοχή της ονομασίας του χορού ''ΤΙΚΦΕΣΚΟ'', είναι ότι πρόκειται για τοπωνύμιο. "Τίκφες", είναι περιοχή στα νότια του σημερινού κράτους των Σκοπίων, λίγα μόλις χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Μακεδονία μας και συγκεκριμένα από την περιοχή της Αριδαίας. Στην περιοχή ''ΤΙΚΦΕΣ'' από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρχε ο ελληνικός πολιτισμός, όπως μαρτυρούν ελληνικές επιγραφές που βρέθηκαν. Μία που δημοσιεύθηκε πριν από μία εικοσαετία περίπου, αναφέρεται στον βασιλιά των Παιόνων, Δροπίωνα, το γιό του Λέοντος και είναι η παρακάτω:

ΔΡΟΠΙΩΝΑ ΛΕΟΝΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΑ ΠΑΙΟΝΩΝ ΤΩΝ ΓΕ ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΜΥΣΙΑΝ ΑΡΕΤΗ…

(διαβάστε σχετικά ΕΔΩ: http://omospondiamakedonon.blogspot.gr/2014/04/blog-post_1839.html).

Επί τουρκοκρατίας η ελληνική παρουσία στην περιοχή ''Τίκφες'' ήταν ισχυρή και κατά τον Μακεδονικό Αγώνα δρούσαν τρία ντόπια Ελληνικά ένοπλα σώματα, του Αθανάσιου Καπετανόπουλου, του Πέτρου Αβραμίδη και του Ιωάννη Ραδιναλή, ΚΑΤΑ των κομιτατζήδων.

Ελληνικό μαγαζί επί τουρκοκρατίας με την επωνυμία ''ΤΙΚΦΕΣΗΣ Α. ΜΙΧΑΗΛ'' από το Μοναστήρι (σημ. Μπίτολα της ΠΓΔΜ), δείχνει ότι ο Έλληνας ιδιοκτήτης προερχόταν από την περιοχή ''Τίκφες''...

Στην επιστολή διαμαρτυρίας που έστειλαν το 1903 κάτοικοι της πόλης του Μοναστηρίου (Βιτώλια) προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, χαρακτηριστικό του εθνικού αυτοπροσδιορισμού, καταλήγουν: "...λαλούμεν ελληνιστί, βουλγαριστί, βλαχιστί, αλβανιστί, αλλ' ουδέν ήττον εσμέν άπαντες Έλληνες και ουδενί επιτρέπομεν ν' αμφισβητεί προς ημάς τούτο".

Ο χορός περιλαμβάνει δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος που είναι αργό, η λαβή των χεριών είναι από τους ώμους. Στο δεύτερο μέρος που είναι γρήγορο, η λαβή των χεριών είναι από τις παλάμες με τα χέρια τεντωμένα κάτω. Αποτελείται από 12 κινήσεις που εκτελούνται σε 6 μουσικά μέτρα...